Šrift:Väiksem АаSuurem Aa
ΠΡΑΞΙΣ ΤΡΙΤΗ
ΣΚΗΝΗ Α’
(Φαίνονται μακρόθεν η Κλυταιμνήστρα και η Ιφιγένεια εφ’ αμάξης ερχόμεναι)
ΧΟΡΟΣ
Ω! ω ! πόσον μεγάλαι και λαμπραί είναι αι ευτυχίαι των μεγάλων !
να η Ιφιγένεια και η κόρη του Τυνδάρου, η Κλυταιμνήστρα, η
βασίλισσα. Τι ευγενείς βλαστοί ενδόξων γονέων, και προς ποίας
υψηλάς τύχας αποβλέπουσιν ! Οι υψηλοί και κραταιοί άνθρωποι
φαίνονται ως θεοί εις τους χαμηλούς και αδυνάτους. Κόραι της
Χαλκίδος, ας σταθώμεν εδώ να δώσωμεν την χείρα εις την βασίλισσαν,
όταν θα καταβή από της αμάξης όπως πατήση ασφαλώς το έδαφος. Ας
την υποδεχθώμεν με χείρα φιλόφρονα και ήθος γλυκύ, ίνα μη φοβηθή
μόλις φθάση εδώ η ωραία του Αγαμέμνονος κόρη και μη ταραχθώσι μηδ'
εκπλαγώσιν αι Αργείαι ξέναι, όταν μας ίδουωσι ξένας και ημάς.
ΣΚΗΝΗ Β’
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ μετά του μικρού ΟΡΕΣΤΟΥ, ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ, ΑΚΟΛΟΥΘΟΙ αυτού νεάνιδες και ΧΟΡΟΣ
(Εισέρχονται, εφ’ αμάξης, ήτις ίσταται εις το βάθος).
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
(προς τον Χορόν)
Αίσιος είναι δι’ ημάς οιωνός οι φιλόφρονες τρόποι και οι γλυκείς
λόγοι, δι’ ων μας υποδέχεσθε, και ελπίζω ότι εις γάμους τωόντι
ευτυχείς φέρω νύμφην την κόρην μου.
(Προς τους ακολούθους)
Λάβετε σεiς εκ της αμάξης τα γαμήλια δώρα της θυγατρός μου και
φέρετε τα μετά προσοχής εις την βασιλικήν σκηνήν. Έξελθε, κόρη
μου, της αμάξης και πάτησε εις το έδαφος τους αβρούς και
κουρασμένους πόδας σου. (Προς τον Χορόν). Σεις δε, νεάνιδες,
λάβετε την εις τας αγκάλας σας διά να καταβή εκ της αμάξης. Δόσατέ
μου τώρα τας χείρας σας να στηριχθώ καταβαίνουσα κ' εγώ. Σεις αι
άλλαι σταθήτε εκεί παρά τας κεφαλάς των ίππων, ίνα μη τρομάξουν μη
βλέποντες κανένα να στέκη πλησίον των. Σηκώσατε και τον μικρόν
αυτόν Ορέστην, τον υιόν του Αγαμέμνονος. Είναι ακόμη, βλέπετε,
τόσον μικρός ! Κοιμάσαι, παιδί μου; Σε απεκοίμισεν ο δρόμος της
αμάξης, αί; Σήκω τώρα και πλησιάζουν οι γάμοι οι ευτυχείς της
αδελφής σου. Σήκω και θα γίνης συγγενής ανδρός γενναίου, του υιού
της Νηρηίδος Θέτιδος, του ίσου προς θεούς. Έλα συ τώρα, Ιφιγένεια,
κάθισε πλησίον της μητρός σου, διά να δείξης εις αυτάς τας ξένας
πόσον είμαι ευτυχής. Α ! να ο πατήρ σου ο αγαπητός, χαιρέτισε τον,
κόρη μου.
ΣΚΗΝΗ Γ'
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ και οι ΑΝΩΤΕΡΩ
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Μητέρα μου, άφες με να τρέξω πρώτη να εναγκαλισβώ σφιχτά στήθος με
στήθος τον πατέρα μου.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Ω άναξ Αγαμέμνων, πολύτιμε μου σύζυγε, ιδού ήλθομεν πισταί εις την
πρόσκλησίν σου και πρόθυμοι.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Θέλω να εναγκαλισθώ, πατέρα μου, τα στήθη σου. Μη οργισθής δι'
αυτό. Έχω τόσον καιρόν να σε ιδώ !
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Και πρέπει μάλιστα, παιδί μου. Γνωρίζω ότι εξ όλων μου των τέκνων
συ, περισσότερον αγαπάς τον πατέρα σου.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Ω ! με πόσην χαράν σ' επαναβλέπω μετά τόσον καιρόν, πατέρα μου
αγαπητέ !
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Κ’ εγώ σε, κόρη μου. Ίση είναι και εμού η χαρά.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Χαίρε, πάτερ μου. Α ! τι καλά έκαμες να με φέρης πλησίον σου !
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Δεν ηξεύρω αν έπραξα καλώς ή όχι.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Αλλά διατί στρέφεις αλλού το βλέμμα, αφού είπες ότι μ’ επανείδες
χαίρων ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Αί, κόρη μου, είς βασιλεύς και αρχιστράτηγος έχει περί μυρίων
πραγμάτων να φροντίση.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Άφες αύτας τας φροντίδας και σκέπτου μόνον περί εμού τώρα.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Αλλά δεν βλέπεις ότι είμαι προσηλωμένος εις σε και μόνην ;
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Φαίδρυνε το πρόσωπον σου και κύτταξέ με με όλην την αγάπην σου.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Να, σε βλέπω μετά χαράς, ως πάντοτε οσάκις σε βλέπω.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Αλλά διατί από τους οφθαλμούς σου ρέουν δάκρυα ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Διότι θα χωρισθώμεν, κόρη μου, διά πολύν καιρόν.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Δεν σ' εννοώ, πατέρα μου φίλτατε. Τι θέλεις να είπης ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Όσω λογικώτερον ομιλείς, τόσω περισσότερον με συγκινείς.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Α ! τότε λοιπόν θα σου λέγω τρελλούς λόγους, διά να χαρής.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
(καθ’ εαυτόν:)
Οίμοι! να σιωπήσω πλέον είν' αδύνατον.
(Προς την Ιφιγένειαν)
Όχι, παιδί μου, ό,τι λέγεις είναι δι’ εμέ ευχάριστον.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Μείνε, πάτερ μου, μαζή μας. Μη φύγης εις τα ξένα.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Αυτό κ' εγώ θέλω, αλλ’ ακριβώς διότι δεν δύναμαι να πράξω τούτο,
το οποίον θέλω, λυπούμαι τόσον.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Άφες τα να χαθούν αυτά τα όπλα και τα εκ του Μενελάου δεινά.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Αλλους αυτά θα καταστρέψουν, αφού πρώτον κατέστρεψαν εμέ.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Πόσον καιρόν μας έλειπες καθήμενος εδώ εις τους κόλπους της
Αυλίδος !
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Και όμως ακόμη ο απόπλους του στόλου εμποδίζεται.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Πού είναι αυτή η χώρα των Φρυγών, πάτερ μου ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Εκεί όπου είθε να μη εγεννάτο ποτέ ο υιός του Πριάμου Πάρις.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Και θα με αφήσης λοιπόν διά να φύγης τόσον μακράν ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Και συ, κόρη μου, θα φύγης μακράν ως και ο πατήρ σου.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Πόσον θα ήμην ευτυχής, εάν ήρμοζε να με λάβης μαζή σου εις αυτό
σου το ταξείδιον !
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Και συ θα ταξειδεύσης ως εγώ και θα ενθυμήσαι τον πατέρα σου εκεί.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ.
Με την μητέρα μου θα ταξειδεύσω ή μόνη ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Μόνη, μακράν του πατρός και της μητρός σου.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Λοιπόν με στέλλεις, πάτερ μου, να κατοικήσω εις άλλον οίκον ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Άφες αυτά. Αι νεάνιδες δεν πρέπει να γνωρίζουν τοιαύτα πράγματα.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Σπεύσε τουλάχιστον να επιστρέψης εκ Φρυγίας προς εμέ, αφού νικήσης
εκεί.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Πρέπει πρότερον να τελέσω εδώ μίαν θυσίαν.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Δεν ημπορώ να ήμαι κ' εγώ εις αυτήν την θυσίαν με τους ιερείς, να
την ιδώ ευλαβώς ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
θα την ίδης, κόρη μου, θα την ίδης, διότι θα ίστασαι πλησίον της
τραπέζης της θυσίας.
ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ
Και θα χορεύσουν, πάτερ μου, περί τον βωμόν ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Πόσον σου ζηλεύω την άγνοιαν ! Ύπαγε τώρα, κόρη μου, εις τα δώματα
σου να σε ίδωσιν αι νεανίδες εκεί. Δός μου την χείρα και έν φίλημα
σου.
(Την ασπάζεται)
Φίλημα πικρόν, διότι πολύ μακρός θα ήναι ο χρόνος καθ’ ήν θα
μείνης μακράν του πατρός σου. Ω στήθος προσφιλές και παρειαί και
ξανθή κόμη ! Εις ποίαν δεινήν συμφοράν μας έφερεν η Τροία και η
Ελένη ! Παύω τους λόγους, διότι ορμώσιν ακάθεκτα εις τους
οφθαλμούς μου τα δάκρυα μόλις σε ήγγισα. Είσελθε εις τα δώματα.
(Η Ιφιγένεια εισέρχεται εις την σκηνήν).
ΣΚΗΝΗ Δ'
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ, ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ, ΧΟΡΟΣ
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Συγγνώμην, κόρη της Λήδας, ότι, μέλλων να δώσω την κόρην μου εις
τον Αχιλλέα, συνεκινήθην τόσον. Ευτυχής μεν είναι ο χωρισμός αλλ'
οδυνηρός πάντοτε διά τους γονείς, όταν ο πατήρ, ο τόσον μοχθήσας
διά την ανατροφήν των τέκνων του, τα παραδίδη εις άλλην
οικογένειαν.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Δεν είμαι τόσον άφρων, ώστε να μη αναγνωρίζω δικαίαν την λύπην
σου. Και εγώ την αυτήν συγκίνησιν θα υποστώ καθ ην στιγμήν θα δώσω
το τέκνον μου εις γάμον. Αλλ' αυτό θέλει ο νόμος ο κοινωνικός,
παρερχομένου δε του χρόνου η οδύνη μετριάζεται. Ειπέ μοι τώρα περί
του γαμβρού, τον οποίον εξέλεξας. Γνωρίζω βεβαίως το όνομά του,
αλλ' επιθυμώ να μάθω το γένος του οποίου κατάγεται.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Η Αίγινα εγεννήθη υπό του Ασωπού, ως ηξεύρεις.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Ναι, αλλά σύζυγος αυτής εγένετο θεός τις άραγε ή θνητός, και
ποίος ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ο Ζευς, όστις εξ αυτής εγέννησε τον Αιακόν, βασιλέα της Οινώνης.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Και ποίος υιός του Αιακού τον εδέχθη εις τον θρόνον ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ο Πηλεύς, όστις έλαβεν ως σύζυγον την κόρην του Νηρέως Θέτιδα.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Με την θέλησιν άραγε του θεού Νηρέως, ή παρά την θέλησίν του;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ο Ζευς την εμνήστευσε και ο πατήρ της την έδωκεν εις γάμον.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Και πού ετελέσθη ο γάμος, μήπως επί των κυμάτων του πελάγους;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Εις τα μεγαλοπρεπή υψώματα του Πηλίου, εκεί ένθα ο Χείρων
κατοικεί.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Εκεί όπου λέγουν ότι κατώκησε το γένος των Κενταύρων ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ναι, εκεί οι θεοί ετέλεσαν τους γάμους του Πηλέως.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Και ποίος ανέθρεψε τον Αχιλλέα, η Θέτις ή ο πατήρ του;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Τον ανέθρεψεν ο Χείρων, διά να μη μάθη τα κακά ήθη των θνητών
ανθρώπων.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Σοφός τωόντι ο ανατροφεύς, ο δε δώσας εις αυτόν το παιδίον
σοφώτερος.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Τοιούτος λοιπόν είναι ο ανήρ, όστις θα γίνη σύζυγος της θυγατρός
σου.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Άμεμπτος βέβαια. Και εις ποίαν πόλιν της Ελλάδος κατοικεί;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Εις την χώραν της Φθίας, παρά τας όχθας του Απιδανού.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Και εκεί μακράν θα φέρη την κόρην μας;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Περί τούτου θ' αποφασίση αυτός ως σύζυγός της.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Είθε να ζήσουν και οι δύο ευτυχείς. Και πότε άραγε θα τελεσθή ο
γάμος ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Όταν συμπληρωθή αισίως ο κύκλος της σελήνης.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Ετέλεσας ήδη την προ του γάμου θυσίαν εις την θεάν ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Μέλω να την τελέσω τώρα, και εις τούτο ετοιμάζομαι.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Και θα παραθέσης ύστερον γαμήλιον γεύμα ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Αφού πρώτον θυσιάσω εις τους θεούς όσα θύματα πρέπει.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Ημείς δ' αι γυναίκες πού θα έχωμεν την γαμήλιον τράπεζαν;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Εδώ, παρά τας πρύμνας των πλοίων.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Έχει καλώς, και κατ’ ανάγκην τούτο θα γίνη. Είθε ν’ αποβώσιν
ευτυχώς τα πάντα.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Όσον διά σε, αγαπητή μου σύζυγε, άκουσον και πράξον ό,τι θα σου
είπω.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Είπε, τι θέλεις; Γνωρίζεις ότι πάντοτε σου είμαι ευπειθής.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Εγώ και η Ιφιγένεια θα μείνωμεν εδώ, όπου και ο Αχιλλεύς.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Και χωρίς εμού της μητρός πως είναι δυνατόν να πράξητε ό,τι εις
εμέ μόνην την μητέρα αρμόζει να πράξω ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Εγώ μεθ' όλου του στρατεύματος θα τελέσωμεν της κόρης μας τους
γάμους.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Και εγώ πού θα ήμαι;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Συ να επιστρέψης εις το Άργος, διά να φροντίζης περί των άλλων
θυγατέρων μας.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Ν' αφήσω εδώ την κόρην μου ; Και ποίος θα κρατή την λαμπάδα του
γάμου ;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Εγώ, ο πατήρ.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Αυτό δεν επιτρέπεται. Μη λέγης άτοπα.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Αλλά δεν αρμόζει να ευρίσκεσαι συ εν τω μέσω του πλήθους του
στρατού.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Αλλ' εις εμέ, ήτις την εγέννησα, ανήκει και να την υπανδρεύσω.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Έπειτα αι άλλαι θυγατέρες μας δεν πρέπει βέβαια να μένωσι μόναι
εις τον οίκον.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Αυταί φυλάττονται ασφαλώς εις τους κλειστούς παρθενώνας των.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Πείσθητι εις όσα σου λέγω.
ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Όχι, μα την Ήραν την προστάτιδα του Άργους! Συ ως ανήρ πρέπει ν’
ασχολήσαι εις τα εκτός του οίκου, εγώ δε εις τα εντός, επομένως
και να παρίσταμαι εις τους γάμους της θυγατρός μου.
(Απέρχεται).
Αλλοίμονον ! Μάταιοι οι λόγοι μου. Απέτυχον ελπίσας ν’ απομακρύνω
την άτυχη μητέρα από του τρομερού θεάματος. Διά σοφισμάτων και
προφάσεων προς αυτά τα φίλτατά μου ομιλώ και ηττώμαι πανταχού.
Αλλ' ας υπάγω προς τον μάντιν Κάλχαντα, ίνα δυνηθώ να μάθω
σαφέστερον τις ο πόθος της θεάς, ο τόσον δι’ εμέ δυσμενής και διά
την Ελλάδα τόσον αλγεινός. Ω! ο άνθρωπος ο φρόνιμος ή πρέπει να
έχη εις τον οίκον του γυναίκα χρηστήν και ενάρετον, ή να μη
νυμφεύεται ποτέ.
(Απέρχεται).
ΠΑΡΟΔΟΣ ΤΡΙΤΗ
ΧΟΡΟΣ
(Στροφή).
θα φθάση λοιπόν πάνοπλος επί των πλοίων ο κραταιός των Ελλήνων
στρατός εις τας αργυροδινείς εκβολάς του Σιμούντος, ένθα πυργούται
επί της Απολλωνείου Τροίας το Ίλιον, και όπου, ως ακούω, η μάντις
Κασσάνδρα, εστεμμένη με δάφνην θαλεράν, λύει τους ξανθούς
πλοκάμους της κόμης της, οσάκις ο θεός εμπνέων αυτήν τη επιβάλλει
χρησμωδόν μαντείαν.
(Αντιστροφή).
Και θα σταθώσιν ορθοί επί των επάλξεων του Ιλίου και περί τα τείχη
ένοπλοι οι Τρώες, όταν από του πελάγους φερόμενος επί των
μεγαλοπρεπών του πλοίων και ταχύ κωπηλατών ο διά χαλκών ασπίδων
ωπλισμένος ελληνικός στρατός θα πλησιάζη εις τα στόμια του
Σιμούντος, όπως αρπάση την αδελφήν των ουρανίων διδύμων Διοσκούρων
Ελένην και διά λόγχης και ασπίδος την επαναφέρη από της χώρας του
Πριάμου εις την γην της Ελλάδος.
(Επωδός).
Και βλέπω από τούδε τον ελληνικόν στρατόν να περικυκλώνη τα
πέτρινα τείχη της Περγάμου, της οχυράς των Φρυγών ακροπόλεως, διά
σιδήρου φονικού, να κόπτη και να σωρεύη κεφαλάς και, κυριεύων την
πόλιν, να συλλαμβάνη θρηνούσας την γυναίκα και τας κόρας του
Πριάμου. Κλαίουσα τότε η κόρη του Διός Ελένη θ' αποσπασθή μακράν
του συζύγου της. Ω ! είθε ποτέ τοιαύτη συμφορά να μη επέλθη
ούτε εις εμέ ούτε εις τους απογόνους μου, οποία θα πλήξη τας
χρυσοστολίστους Λυδάς και Τρωάδας συζύγους, αίτινες, θρηνούσαι
παρά τους ιστούς των, θα λέγουν η μία προς την άλλην : – «Ποίος
άραγε των Ελλήνων κλαίουσαν σύρων με από της μακράς μου κόμης θα
με αποσπάση της ερειπωμένης πατρίδος μου; ». Και όλα ταύτα εξ
αιτίας σου, Ελένη, κόρη του κύκνου με τον μακρόν λαιμόν, ως η
φήμη λέγει, βεβαιούσα ότι σ’ εγέννησεν η Λήδα ενωθείσα μετά του
Διός λαβόντος την μορφήν του πτηνού τούτου. Αυτά λέγει η φήμη,
εκτός αν οι ποιηταί διέδωκαν εις τους ανθρώπους παρηλλαγμένην περί
τούτων την αλήθειαν.