Tasuta

Вер-витар

Tekst
Märgi loetuks
Šrift:Väiksem АаSuurem Aa

Цул тIаьхьа хилларг дагадогIуш а, дийца хууш а ца хиллера Илесна.

Цхьана куьйгахь хих йуьззина чIуьжалг а йолуш, вукху куьйгахь йаьсса тапча а йолуш, берийн тобанна йукъаиккхинера Илес. Хьераваьлларг санна. Вистхилалуш а воцуш.

Шекбевлла бахначарна Iела карийнера йарашлахь. Велла. Нийсса даг тIе кхетта хиллера ши хIоъ.

Шен кIентан валар муха хилла а хьаьжна, Юнаса хабар тоьхнера ЭскархангIарах: цIера довла ма гIерта, цхьа а тайпа чIир-гамо хир йац вайна йукъахь аьлла.

Хила а ца хиллера.

Йух-йуххехь йолчу шина эвлахь ши доттагI хиллера – Езед а, Iумар а бохуш. Цхьацца йиша а хиллера шиннен а: Iумаран – Усамат, Езедан – Селихьат. ЦIе йоккхуш мехкарий хиллера уьш. Вовшийн керташка лесташ а, цхьаьна буьйсанаш йохуш а, ловзар-белхех цхьаьна хIуьттуш а. Йиллина бохург санна, цхьаьний хиллера ши йоI.

Шен тодаларехь, дузарехь, кхиарехь цхьана лакхенга а кхочий, талха долалуш ду хIора хIума. Диалектически кхиаран закон ду и: дацарера хилла догIуш дерг йуха дацаре дIадоьрзу. ЦIеначу буха тIехь таса а делла, лартIехь лелаш долу адамийн доттагIалла доцург, оцу законах хьалха долуш хIума дац. Амма лартIера даьлча, адамийн доттагIалла а кхета оцу закона кIел. Вай хьехош берш а кхеттера.

Шайн доттагIалла шеллуш хиларан шеко лелхаш хиллера Езедна: Iумар наггахь бен вогIуш ца хиллера, ткъа веача а, буьйса йаккха соцуш ца хиллера, хьалха санна. Амма иза белхан сихаллина туьдуш хиллера Езеда. Ша а волу дела денна балхахь. Цу тIе, Усамат а сих-сиха йогIуш хиллера. Могаш йоцуш чохь сецначу Селихьатца буьйсанаш а йохуш. Хьалхачул а чIогIа хьастайелла а хиллера Езедца. Гуттар забарш йеш. Ловзуш. Наггахь, Езед реза воццушехь, ловзар тIех а доккхуш.

Цкъа сарахь, IумаргIаьрга а вахна, буьйса йаккха сецира Езед. ЦIахь гIуллакхаш доллушехь. ДоттагIалла «дохадан» гIоьртачу чоьтехь.

ШолгIачу дийнахь Iуьйрре, хIара сама а валале, йуххе охьа а хиъна, ловзайаьллера Усамат:

– ХIей, самавала! Хьан доттагI а балха ваха. Берриш а цIера бевли. Вайша бен, садоIу дегI дац кертахь. Меттаххьа! – бохуш, там болчу а, боцчу а куьйгаш Iитта йоьллера.

Цу ловзаран «дикалла» шера ган а гина, Усамат дIа а кхуссуш, хьалаиккхинера Езед. ТIаккха Усамата аьллера:

– Ваттай, хьо ма чIогIа лела! Нах-м ца лела, хьуна, иштта чIогIа.

– Нехан болх хаац суна, вуьшта ас-м хIара шаьлта йеттар йу хьуна, кхин хьо суна аьттехьа гIортахь! – аьлла, йукъ а йихкина, цIехьа волавеллера Езед. Усамата аьллачун ойла а йеш.